پی آر پی چیست؟ ( پلاسمای سرشار از پلاکت )

PRP روشی 100% طبیعی است که با استفاده از اجزای خون خود بیمار برای تحریک و نوسازی بافت های آسیب دیده در مناطق صورت، گردن، سر و سینه، دست ها و بدن مورد استفاده قرار می گیرد.
PRP یک فراورده خونی به معنای پلاسمای غنی از پلاکت است که طی یک فرایند جداسازی از خون تازه و لخته نشده تهیه می گردد.
PRP یک روش نسبتا نوین و بنیادین سلول های درمانی در علم پزشکی است که از اوایل دهه 90 میلادی در رشته های مختلف پزشکی مانند علم و جراحی زیبایی، فک و صورت، جراحی قلب، ارتوپدی و ... مورد استفاده قرار می گیرد.
پلاکت چیست؟
خون شامل پلاسما و عناصر جامد معلق در پلاسما یعنی گلبول های قرمز و سفید و پلاکت هاست. پلاکت ها اجسام کروی یا بیضوی کوچکی هستند که از قطعه قطعه شدن سیتوپلاسم سلول هایی به نام مگاکاریوسیت در مغز استخوان حاصل می شوند. در هر میلیمتر مکعب از خون انسان 150 تا 400 هزار پلاکت وجود دارد. نقش اصلی پلاکت ها جلوگیری از خون ریزی رگ ها بوسیله تشکیل توده پلاکتی و کمک به ترمیم جدار عروق می باشد. در واقع پلاکت ها در پاسخ به آسیب بافتی و پارگی عروق با ایجاد پلاک پلاکتی و لخته منجر به هموستاژ شده و سپس با ترشح پروتئین های خاصی، ترمیم بافتی را سبب می شوند که شامل: کموتاکس سلول ها، پرولیفراسیون و تمایز سلول ها، حذف بافت آسیب دیده، ایجاد هروق و ماتریکس خارج سلولی و بازسازی بافت آسیب دیده است.
در واقع در فرایند ترمیم و بازسازی پلاکت ها بازیگر و تامین کننده اصلی فاکتورهای مورد نیاز می باشند. با توجه به توضیحات فوق چنانچه پلاکت ها به صورت مصنوعی فعال و در موضعی از بدن تزریق شوند، موجب تحریک و شروع پروسه بافت سازی در آن خواهند شد. بطور مثال اگر در کنار فولیکول مو تزریق شوند باعث رویش مجدد و طبیعی مو می گردند و در صورت تزریق در پوست موجب تجدید ساختار آن و رفع چین و چروک، خطوط و غیره خواهند شد. همچنین در استخوان یا غضروف باعث ترمیم شکستگی یا سائیدگی ها می شوند. بنابراین از PRP می توان در درمان بیماری ها و جوانسازی پوست استفاده کرد.
روش تهیه PRP : پی آر پی چگونه تهیه می شود؟
از آنجایی که گلبول ها ( گلبول های قرمز و گلبول های سفید ) و پلاکت ها دارای وزن مخصوص متفاوتی هستند بنابراین برای جداسازی آنها از یکدیگر می توان از سانتریفیوژ بهره برد. اگر خون منقعد نشده سانتریفیوژ شود سه لایه شامل گلبول های قرمز، گلبول های سفید، پلاکت ها و پلاسما به دست می آید.
از آنجایی که جدا کردن پلاکت ها که در لایه میانی قرار گرفته اند به راحتی امکان پذیر نیست بنابراین با توجه به گستره استفاده از پلاکت ها در تخصص های پزشکی کیت های گوناگنی ساخته شده اند. این کیت ها به طور کلی در دو شکل لوله ای و ظروفی موجود می باشند.
دستورالعمل استفاده از کیت های ( PRP ) پی آر پی:
به طور کلی برای جداسازی پلاکت ها چهار مرحله وجود دارد که شامل: خونگیری، سانتریفیوژ، جداسازی و در انتها فعال سازی و تزریق می باشند.
خونگیری: در این مرحله خون از بیمار اخذ می گردد
سانتریفیوژ: خون گرفته شده سانتریفیوژ می شود تا پلاکت ها و پلاسما از گلبول ها جدا شوند
جداسازی: در این مرحله پلاکت ها و پلاسما از گلبول های خون جدا می شوند
فعال سازی و تزریق: برای اینکه پلاکت های تزریق شده، بافت سازی را شروع کنند قبل از تزریق با مخلوط کردن محصول نهایی با کلسیم کلراید Cacl2 به نسبت یک به ده و باند شدن کلسیم با ضد انعقاد اسید سیترات داکتروز تیپ A انجام میشود.
کاربرد ( PRP ) پی آر پی:
با توجه به نقش پلاکت ها و مواد مترشحه از آنها در فرایندهای بازسازی بافت های آسیب دیده نظیر: تمایز سلول های بنیادی، شکل گیری ماتریکس، رگ زایی، سنتژ کلاژن و ... می توان اظهار داشت به طور کلی در هر عارضه ای که ترکیب فرایند بازسازی بافت بتواند نقشی در بهبود عارضه داشته باشد، می توان از ( PRP) پی آر پی بهره برد.
بسیاری از مشکلات زیبایی نظیر چین و چروک ها، خطوط و ... حاصل پروسه پیری و کاهش کلاژن، الاستین، ماتریکس بین سلولی، فیبروپلاست ها و چربی در لایه های پوست است. این پروسه: قوام، شکل، حجم، صافی و قابلیت ارتجاع در پوست را کاهش داده و در نهایت به مشکلاتی نظیر چین و چروک و خطوط ناخواسته منتهی می گردد که با توجه به نقش پلاکت ها در بازسازی بافت های مختلف از جمله در بازسازی کلاژن، الاستین، عروق و ماتریکس بین سلولی و بازگرداندن شادابی و جوانی به پوست بایستی اذعان کرد که ( PRP ) پی آر پی قطبی جدید در درمان های زیبایی می باشد.
در جراحی پلاستیک و زیبایی نیز جهت: فیس لیفت، ابدومینوپلاستی، برو لیفت، بریست آگومنتیشن و اسکین گرافتس از ( PRP ) پی آر پی استفاده می گردد.
انواع روش های تزریقی ( PRP ) پی آر پی:
تزریق مستقیم
مزوتراپی بیولوژیک
میکرونیدلینگ یا مزوتراپی خشک
همراه با لیپو ترانسفر
استفاده موضعی
از PRP در درمان مشکلات پوستی زیر استفاده می شود:
چین و چروک ناشی از افزایش سن
چین و چروک های دینامیک
اسکار آکنه و اسکار زخم های ناشی از بریدگی، سوختگی و غیره
خطوط اخم یا خنده
طاسی سر یا ابرو
پف و تیرگی دور چشم
کاشت مو
تحریک و تقویت مو
همچنین می توان پی آر پی را به منظور تسریع روند بهبودی به طور مستقیم بر روی زخم های کهنه، زخم های دیابتی، ترک های پوستی، پس از لیزرهای لایه برداری و مواردی از این قبیل اسپری نمود. لازم به ذکر است که به منظور ارتقای کیفی پوست صورت و افزایش شادابی آن می توان از PRP به تنهایی یا مخلوط با ماسک ها و ژل ها به طور موضعی استفاده کرد.
مزایای PRP :
با توجه به اینکه از خون خود شخص استفاده می شود بنابراین عوارض احتمالی عفونت، انتقال بیماری و پس زدن را ندارد
هیچ نگرانی ای در مورد غیر استاندارد بودن یا ناشناخته بودن محصول وجود ندارد
پذیرش بسیار زیادی از سوی بیمار دارد
با توجه به وجود کیت مخصوص پروسه کار کاملا استریل است
نیاز به بستری و استراحت ندارد
این درمان تقریبا بی درد است و بیمار به راحتی آن را تحمل می کند
کم یا زیاد بودن مقدار تزریق خطرناک نیست
یک روش غیر تهاجمی است و خطرات کمی دارد
اثر و ماندگاری طولانی تری دارد
دوران نقاهت بعد از جراحی را به طور مشخصی کاهش می دهد
نسبت به روش های مشابه هزینه زیادی ندارد
از نظر ایمونولوژی خنثی است و هیچ گونه حساسیت یا آلرژی ای ایجاد نمی کند
به روش های مختلف قابل استفاده است
در همه نواحی بدن قابل استفاده بوده و محدودیتی در این زمینه ندارد
به عنوان یک چسب طبیعی عمل می کند
با توجه به وجود آنتی بادی ها در پلاسما به عنوان یک آنتی بیوتیک طبیعی عمل می کند
هم در زنان و هم در مردان موثر بوده و هیچ نوع محدودیت سنی و جنسی ندارد
مراقبت های بعد از انجام PRP :
موضع تزریق شده تا 24 ساعت شسته نشود
از کرم ضد آفتاب استفاده شده و از تابش مستقیم آفتاب به مدت 2 هفته اجتناب گردد
استفاده از کرم نگهدارنده روز و شب
استفاده از عینک آفتابی به مدت یک هفته
عوارض احتمالی انجام PRP :
در چند روز اول ممکن است قرمزی، ورم، سوزش و درد خفیف ایجاد شود که معمولا به زودی برطرف می شود. در مواردی نادر احتمال بروز عفونت و هماتوم وجود دارد.
پروتکل های درمانی PRP :
تعداد جلسات و فواصل آنها جهت PRP بر حسب شرایط پوست تعیین می شود ولی به طور کلی برای جوانسازی صورت بر حسب سن از یک تا چهار جلسه با فواصل 2 الی 6 ماهه پیشنهاد می شود. در شرایط خوب ماندگاری نتایج بین 1 تا 3 سال است.
فاصله جلسات PRP برای جوانسازی پوست بر حسب سن:
در سنین 30 الی 40 سال هر یک الی دو سال یک جلسه کافی است
در سنین 40 الی 50 سال سه جلسه درمان لازم است، به ترتیبی که جلسه دوم شش ماه بعد از جلسه اول و جلسه سوم نه ماه بعد از جلسه دوم باشد. درمان نگهارنده، هر یک الی یک و نیم سال کافی است
در سنین بالای 50 سال نیز سه جلسه درمان لازم است به ترتیبی که جلسه دوم سه الی شش ماه بعد از جلسه اول و جلسه سوم شش ماه بعد از جلسه دوم باشد. درمان نگهدارنده هر سال یک بار کافی است
هر جلسه درمانی حدود یک ساعت طول می کشد
موارد منع استفاده از PRP :
کانسرهای پوستی و سیستمیک
در طول درمان با استروئیدها و شیمی درمانی
بیماری های مزمن، دیابت و ایدز
بیماری های پوستی مانند پورفیری
بیماری های خون و اختلالات انعقادی
در موارد مصرف آسپرین و بیماری های ضد انعقاد
شایان ذکر است تزریق PRP در عروق خونی ممنوع و خطر آفرین است
استفاده از PRP در موارد زیر نتایج خوبی ندارد:
افراد سیگاری، الکلی و دارای سوء تغذیه
افراد مبتلا به مشکلات ژنتیکی پوست
ضایعات پیشرفته ناشی از نور خورشید
هایپرپیگمانتاسیونهای پیشرفته
خطوط عمیق
ضایعات مویرگی روی بینی و گونه ها
چند نکته طلایی درباره PRP :
هرچند نتایج درمانهای پوست با PRP تا سه هفته ظاهر می شوند ولی ظهور نتایج کامل حدود 3 ماه طول می کشد.
PRP تقریبا بی درد است و بیمار به راحتی آن را تحمل می کند لیکن در صورت حساس بودن بیمار، می توان نیم ساعت تا 45 دقیقه قبل از درمان از کرم های بی حسی موضعی بهره برد
کیفیت نتایج PRP علاوه بر اجرای صحیح و دقیق درمان با وضعیت واکنش های سلولی بیمار نیز در ارتباط است که بوسیله پزشک معالج قابل کنترل یا تنظیم نیست
PRP را نباید مدت زمان زیادی نگهداشت زیرا سوخت و ساز پلاکت ها در بیرون از بدن نیز ادامه دارد و فقدان اکسیژن موجب می شود رو به سوخت و سازهای غیر هوازی بیاورند
اثر PRP در ترمیم زخم ها وابسته به متغیرهایی نظیر: غلظت پلاسما، حجم PRP تولیدی، وسعت و نوع جراحت و مهمتر از اینها شرایط کلینیکی بیمار است
به دلایلی که هنوز شناخته شده نیست در درصد بسیار کمی از افراد هیچ و اکنشی در مقابل تزریق PRP رخ نمی دهد و حتی تکرار آن نیز بی ثمر است
اگرچه PRP روشی موثر در جوانسازی پوست است ولی نباید انتظار اثرات معجزه آسا بر چروک خیلی قدیمی و عمیق داشت
این روش درمانی جایگزین دیگر روش های درمانی نیست، بلکه یک روش درمانی مکمل و کمک کننده همراه با دیگر روش هاست
استفاده های عمده از PRP در زیبایی به شرح زیر می باشد:
درمان چروک های صورت و گردن
یکی از کاربردهای پی آر پی در جوانسازی و رفع چین و چروک صورت، خط خنده و اطراف چشم و گردن می باشد. PRP باعث فعال شدن فیبروبلاست هاو کلاژن سازی و در نتیجه بافت سازی پوست می شود.
درمان تیرگی، گودی و پف زیر چشم
درمان تیرگی، گودی و پف زیر چشم یکی از بهترین کاربردهای PRP بوده و شاید اگر اغراق نباشد، با یک بار PRP در ناحیه چشم، ترمیم، سلول سازی و بافت سازی در این ناحیه شروع شده و به طور فوق العاده ای باعث پر شدن گودی زیر چشم و از بین رفتن تیرگی و چروک های این ناحیه می گردد.
درمان چروک های پشت دست
PRP جزو کارآمدترین روش ها جهت صاف کردن و پر کردن چروک های پشت دست می باشد.
درمان طاسی و ریزش مو
مطالعات مختلف کلینیکی نشان داده اند که استفاده از PRP در طاسی سر می تواند موجب رویش مجدد و طبیعی مو در مناطق طاس پوست سر شود. این کار موجب تقویت شکل و قوام و کیفیت فولیکول های موجود، طولانی تر کردن دوره آناژن و افزایش عمر موهای موجود می شود. از مزایای استفاده از PRP در درمان طاسی آن است که برای انجام آن نیازی به کوتاه کردن موی شخص نیست و هیچگونه آثار اسکار جراحی و خونریزی ایجاد نمی شود.
درمان اسکارهای جراحی، سوختگی و آکنه
با توجه به مطالعاتی که اخیرا انجام پذیرفته ثابت شده است، PRP باعث درمان اسکار جراحی، سوختگی و آکنه می شود. البته استفاده همزمان از سایر روش ها بالاخص لیزرها نیز پیشنهاد می گردد.